Jak zgodnie z prawem przewozić dziecko w samochodzie?

Jakie przepisy prawne regulują kwestie przewożenia dzieci w samochodzie? Jak przewozić dziecko w samochodzie zgodnie z prawem? Czy można przewozić dziecko w taksówce, Uberze lub Bolcie bez fotelika? Do kiedy dziecko musi podróżować w foteliku? Kiedy dziecko może jechać z przodu? Czy dziecko może jechać z przodu w foteliku tyłem do kierunku jazdy? Kiedy dziecko musi mieć zapięte pasy bezpieczeństwa? Czy są jakieś wyjątki? Jakie kary grożą za naruszenie przepisów prawa?

Po pierwsze i najważniejsze – bezpieczeństwo dziecka jest najważniejsze, co wydaje się być rzeczą oczywistą. Czasami rodzice wiedzą jak zapewnić dziecku maksymalne bezpieczeństwo w czasie podróży i jakie przepisy obowiązują ich w tej kwestii. Postaram się wyjaśnić Wam kwestie bezpieczeństwa w ujęciu prawnym w tym wpisie :).

Czy dziecko ma obowiązek podróżowania w foteliku samochodowym?

Tak, do osiągnięcia wzrostu 150 cm, dziecko ma obowiązek podróżowania w foteliku samochodowym. Poniżej tego limitu – dziecko musi być przewożone w foteliku, powyżej – nie musi. Wiek nie ma tu znaczenia. Informacje o tym, że dziecko musi być przewożone w foteliku do 12 roku życia są nieaktualne – przepisy się zmieniły.

Zgodnie z przepisami Ustawy – prawo o ruchu drogowym – w pojazdach:

• służących do przewozu osób, mających nie więcej niż osiem miejsc oprócz siedzenia kierowcy (czyli samochody osobowe do 9 osób);
• zaprojektowanych i wykonanych do przewozu ładunków (czyli ciężarówki);

wyposażonych w pasy bezpieczeństwa lub urządzenia przytrzymujące dla dzieci, dziecko, które ma mniej niż 150 cm wzrostu jest przewożone w foteliku bezpieczeństwa dla dziecka lub w innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci.

Jeśli Twoje dziecko ma zatem 12 lat i więcej niż 150 cm wzrostu – może jeździć bez fotelika i wystarczy, że jest zapięte pasami bezpieczeństwa. W przypadku, gdy Twoje dziecko ma 15 lat i nie ma 150 cm wzrostu -w dalszym ciągu musi jeździć w foteliku. Pamiętaj – wiek nie ma znaczenia – znaczenie ma wzrost dziecka. Mamy jednak w przepisach wyjątek od tej zasady, o którym piszę poniżej.

Jak ma być przewożone dziecko, które ma więcej niż 150 cm wzrostu?

Dziecko, które ma więcej niż 150 cm wzrostu obowiązują ogólne zasady dotyczące przewozu osób w pojeździe. To oznacza, że musi ono podróżować używając pasów bezpieczeństwa.

Uwaga! Obowiązek ten istnieje niezależnie od tego, czy dziecko lub dorosły podróżuje w obszarze zabudowanym czy poza nim. Nie ma znaczenia czy jesteś na drodze publicznej czy w strefie zamieszkania. Nieważna jest nawierzchnia drogi ani strefa ruchu. Zawsze jak dziecko podróżuje samochodem, ma obowiązek mieć zapięte pasy bezpieczeństwa.

Czy dziecko może być przewożone w obojętnie jakim foteliku?

Nie. Nie jest tak, że dziecko trzyletnie może być przewożone w foteliku dla dziesięciolatka. Już abstrahując od kwestii tego, że to jest niebezpieczne, ponieważ to rodzic powinien maksymalnie dbać o bezpieczeństwo dziecka. Jest to również niezgodne z przepisami. Fotelik bezpieczeństwa lub inne urządzenie przytrzymujące dla dzieci, musi być zgodny z:

• masą i wzrostem dziecka;
• właściwymi warunkami technicznymi określonymi w przepisach UE lub regulaminach EKG ONZ dotyczących urządzeń przytrzymujących dla dzieci w pojeździe.

Fotelik bezpieczeństwa dla dziecka musi być zainstalowany w pojeździe, zgodnie z zaleceniami producenta urządzenia, wskazującymi, w jaki sposób urządzenie może być bezpiecznie stosowane. Nie wystarczy, że rodzic postawi fotelik w samochodzie, ale nie zamontuje go zgodnie z zaleceniami producenta – to działanie niebezpieczne dla dziecka, ale też niezgodne z prawem.

Kiedy dziecko nie musi być przewożone w foteliku, mimo że nie ma 150 cm wzrostu?

 Dziecko nie musi być przewożone w foteliku, pomimo że nie ma 150 cm wzrostu, gdy:

• jest przewożone taksówką
• podróżuje specjalistycznym środkiem transportu sanitarnego, np. ambulansem;
• jest przewożone pojazdem Policji, Straży Granicznej lub straży gminnej (miejskiej);
• posiada zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do przewożenia w foteliku bezpieczeństwa dla dziecka lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci.

Nie ma obowiązku przewożenia dziecka w foteliku także wtedy, gdy dziecko ma co najmniej 135 cm wzrostu, gdy ze względu na masę i wzrost dziecka nie jest możliwe zapewnienie odpowiedniego fotelika (zgodnego z wymogami). Wówczas dziecko musi jechać na tylnym siedzeniu (nie może jechać z przodu) i musi mieć zapięte pasy bezpieczeństwa.

Rodzice nie muszą przewozić dziecka w foteliku, również w sytuacji, gdy podróżują oni z trójką dzieci, gdy dwoje z nich ma foteliki z tyłu samochodu, natomiast trzeci fotelik nie mieści się w pojeździe. Wówczas dziecko, które skończyło 3 lata, może podróżować bez fotelika. Musi jednak siedzieć na środku i będzie przypięte pasami bezpieczeństwa. Moim zdaniem te przepisy są oderwane od rzeczywistości i mam nadzieję, że rozsądni rodzice, nie przewożą w ten sposób dzieci. Tym bardziej w sytuacji, gdy rekomenduje się, by dzieci do 4 roku życia były przewożone w foteliku tyłem do kierunku jazdy.

Czy dziecko może podróżować w foteliku na miejscu pasażera (z przodu) tyłem do kierunku jazdy?

Na fotelikach samochodowych znajduje się rysunek, który zabrania przewożenia dziecka tyłem do kierunku jazdy, w pojeździe, które ma aktywną poduszkę powietrzną. O co chodzi? To niebezpieczne dla zdrowia i życia dziecka. Nie chodzi tylko o kwestię niezgodności montażu z zaleceniami producenta. Chodzi także o to, że przewożenie w ten sposób dziecka jest wykroczeniem.

Zgodnie bowiem z przepisami prawa o ruchu drogowym:

Kierującemu pojazdem zabrania się przewożenia w foteliku bezpieczeństwa dla dziecka lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci dziecka siedzącego tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego wyposażonego w poduszkę powietrzną dla pasażera, która jest aktywna podczas przewożenia dziecka.

Art. 45 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym

Jak jeszcze nie można przewozić dzieci?

Zabrania się przewożenia dzieci poniżej 3 roku życia w samochodach osobowych do 9 osób (łącznie z kierowcą) lub w samochodach ciężarowych, które nie są wyposażone w pasy bezpieczeństwa i fotelik bezpieczeństwa. W pojeździe muszą być jednocześnie i pasy i fotelik bezpieczeństwa. Czyli, jeśli w pojeździe nie ma fotelika i pasów, nie możesz przewozić w nim dziecka poniżej 3 roku życia.

Kierujący pojazdem nie może też przewozić dziecka, które ma mniej niż 150 cm wzrostu, na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego, bez fotelika. Dziecko może być przewożone bez fotelika, gdy ma więcej niż 135 cm, gdy jego masa i wzrost nie pozwala na dobór odpowiedniego fotelika, ale tylko na tylnym siedzeniu. Z przodu nie możesz przewozić dziecka.

Czy istnieje obowiązek przewożenia dziecka w foteliku tyłem do kierunku jazdy?

Polskie przepisy nie nakładają wprost obowiązku przewożenia dzieci tyłem do kierunku jazdy. Natomiast, zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym – fotelik bezpieczeństwa musi być zainstalowany w pojeździe, zgodnie z zaleceniami producenta urządzenia. Zatem jeśli kupisz fotelik bezpieczeństwa montowany tyłem do kierunku jazdy – musisz w taki sposób przewozić dziecko w samochodzie.

Warto wiedzieć, że producenci fotelików rekomendują, żeby dzieci jak najdłużej były przewożone tyłem do kierunku jazdy. Nawet do 4 roku życia. Przewożenie dziecka w taki sposób jest bezpieczniejsze dla dziecka. Wystarczy prześledzić analizy wyników testów fotelików bezpieczeństwa.

Jak przewozić dziecko w Unii Europejskiej?

Nie ma jednolitych przepisów, które obowiązywałyby w całej Unii Europejskiej w zakresie przewożenia dzieci w samochodach. Na przykład w Austrii jest limit wzrostu (150 cm) i wieku (14 lat). W Estonii, dziecko od 3 roku życia musi być przewożone tyłem do kierunku jazdy, a do 12 roku życia przodem, w foteliku.

Najbezpieczniej jest wobec tego przewożenie dziecka w foteliku, na tylnym siedzeniu.

Natomiast każdy kraj UE zakazuje przewożenia dziecka na przednim siedzeniu, tyłem do kierunku jazdy. Oczywiście zakaz ten obowiązuje tylko w sytuacji, gdy poduszka powietrzna jest włączona.

Jaka kara grozi za przewożenie dziecka z naruszeniem powyższych zasad?

Jak już wyjaśniłam Wam w tym wpisie, dzieci do 150 cm wzrostu powinny podróżować w foteliku bezpieczeństwa. Dzieci powyżej tego wzrostu mogą podróżować bez fotela, ale muszą mieć zapięte pasy bezpieczeństwa. Za naruszenie opisanych przeze mnie obowiązków, kierujący pojazdem ponosi odpowiedzialność karną.

Osoba kierująca pojazdem, ma obowiązek upewnić się, że dzieci lub inni podróżujący mają zapięte pasy bezpieczeństwa. Nie tylko przed rozpoczęciem jazdy, ale także w trakcie jazdy.

Za naruszenie powyższych przepisów, kierującemu pojazdem grozi kara 6 punktów karnych i grzywna:

• 150 zł za przewożenie dziecka bez fotelika bezpieczeństwa;
• 150 zł za przewożenie dziecka w foteliku bezpieczeństwa tyłem do kierunku jazdy na przednim fotelu. Chodzi tylko o sytuacje, gdy pojazd posiada aktywną poduszkę powietrzną dla pasażera;
• 100 zł, gdy dziecko jedzie bez bez pasów bezpieczeństwa.

Kary grzywny wynikają z Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2003 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń.

Punkty karne wynikają z Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 roku w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego.

Kary te niestety nie są zbyt wysokie. Kierujący pojazdem powinien wiedzieć, że chodzi tylko i wyłącznie o bezpieczeństwo jego dziecka. Powinien on bezwzględnie przestrzegać przepisów. Nie z uwagi na strach przed mandatem, ale dla dobra dziecka. Dodatkowo, gdy dojdzie do kolizji drogowej i dziecko dozna uszczerbku na zdrowiu – kierujący pojazdem może ponosić odpowiedzialność karną. To w wyniku jego zaniedbań przecież doszło do spowodowania uszczerbku na zdrowiu dziecka.